Historia miasta Huesca
Huesca ma bogatą i zróżnicowaną historię, która odzwierciedla wpływ różnych ludów i cywilizacji, które zamieszkiwały lub podbijały ten obszar. Jego początki sięgają epoki żelaza, kiedy na wzgórzu, gdzie dziś znajduje się katedra, istniało osiedle Iberów o nazwie Bolskan. To właśnie stąd pochodzi pierwsza znana nazwa miasta, która została zachowana na monetach z III i II wieku p.n.e.
W I wieku p.n.e. Huesca została podbita przez Rzymian, którzy zmienili jej nazwę na Osca. Miasto stało się ważnym ośrodkiem politycznym i kulturalnym w prowincji Hispania Citerior. Tutaj przebywał i zginął słynny wódz i rebel, Kwintus Sertoriusz, który założył w Huesce szkołę łacińską dla arystokracji hiszpańskiej. Miasto uzyskało status municipium i przywileje cesarskie, a także prawo do bicia własnej monety. Z tego okresu zachowały się ruiny rzymskich term i teatru, a także liczne ślady w urbanistyce i toponimii.
W V wieku n.e. Huesca została zajęta przez Wizygotów, którzy wprowadzili chrześcijaństwo jako religię państwową. Miasto stało się siedzibą biskupstwa i miejscem zwołania kilku synodów kościelnych. W tym czasie powstały pierwsze kościoły i klasztory, takie jak San Pedro el Viejo, który jest najstarszym zachowanym zabytkiem w Huesce. Wizygocka dominacja trwała do VIII wieku, kiedy to miasto zostało zdobyte przez Arabów.
Huesca, znana teraz jako Wasqa, stała się częścią Al-Andalus, muzułmańskiego państwa na Półwyspie Iberyjskim. Miasto było jednym z najbardziej wysuniętych na północ punktów tego terytorium, granicząc z chrześcijańskimi królestwami. W IX wieku Huesca zbudowała nową, potężną murallę, która otaczała całe miasto i stanowiła jego główną obronę. W tym czasie Huesca była ośrodkiem handlowym, naukowym i artystycznym, w którym kwitła kultura arabska, żydowska i mozarabska.
W XI wieku Huesca stała się celem krucjat chrześcijańskich, które dążyły do odzyskania ziem utraconych na rzecz muzułmanów. Miasto było oblegane kilkakrotnie przez różnych władców, aż w końcu zostało zdobyte przez króla Piotra I Aragońskiego w 1096 roku. Huesca stała się wtedy stolicą nowo utworzonego królestwa Aragonii, które później połączyło się z Katalonią i tworzyło Koronę Aragońską. Miasto miało w tym okresie bliskie związki z królewskim rodem, który tu się urodził, panował i chował. W Huesce znajdują się groby dwóch królów: Alfonsa I Zdobywcy w zamku Montearagón i Ramira II Mnicha w klasztorze San Pedro el Viejo.
W XII i XIII wieku Huesca przeżywała okres rozwoju gospodarczego, społecznego i kulturalnego, dzięki swojemu strategicznemu położeniu na szlakach handlowych i pielgrzymkowych. Miasto rozbudowało się poza murami, tworząc nowe dzielnice i kościoły. W 1354 roku król Piotr IV założył w Huesce pierwszy uniwersytet w Aragonii, który przyciągał wielu studentów i nauczycieli. W tym czasie Huesca była również miejscem ważnych wydarzeń politycznych, takich jak unia z Kastylią w 1285 roku czy powstanie antyfeudalne w 1591 roku.
W XVI wieku Huesca została dotknięta przez procesy reformacji i kontrreformacji, które wpłynęły na jej życie religijne i kulturalne. W 1526 roku ostatni muzułmanie zostali wygnani z miasta, a w 1492 roku wydalono Żydów. W 1564 roku utworzono trybunał inkwizycji, który prześladował podejrzanych o herezję lub czary. W tym samym stuleciu Huesca zyskała nowe budowle, takie jak katedra, pałac biskupi czy kościół św. Wawrzyńca.
W XVII i XVIII wieku Huesca była świadkiem wielu konfliktów i wojen, które wpłynęły na jej sytuację gospodarczą i demograficzną. Miasto było zaangażowane w wojnę o sukcesję hiszpańską, wojnę o niepodległość Katalonii. W 1707 roku Huesca straciła swoje fueros, czyli przywileje prawne i podatkowe, na rzecz nowych praw Burbonów. W 1808 roku miasto zostało zajęte przez wojska napoleońskie, co wywołało silny opór ludności.
W XIX wieku Huesca doświadczyła zmian społecznych i politycznych, związanych z procesem liberalizacji i modernizacji Hiszpanii. Miasto brało udział w wojnach karlistowskich, rewolucji 1868 roku i pierwszej republice. W tym czasie Huesca rozwijała się urbanistycznie i kulturalnie, budując nowe place, ulice, parki i budynki publiczne. W 1845 roku Huesca uzyskała tytuł miasta, a w 1875 roku została połączona z siecią kolejową.
W XX wieku Huesca była świadkiem najbardziej tragicznych i dramatycznych wydarzeń w swojej historii. W 1936 roku wybuchła wojna domowa, która podzieliła miasto na dwa obozy: republikański i nacjonalistyczny. Huesca była jednym z najdłużej oblężonych miast w Hiszpanii, ponieważ republikanie próbowali zdobyć ją przez prawie dwa lata. Miasto cierpiało na bombardowania, głód, choroby i represje. Po wojnie Huesca została poddana polityce dyktatury Franco, która ograniczała jej wolność i rozwój.
W drugiej połowie XX wieku Huesca zaczęła się odradzać i odzyskiwać swoją tożsamość i dynamikę. Miasto zwiększyło swoją populację dzięki napływowi ludzi z terenów wiejskich i innych regionów. Rozbudowała swoją infrastrukturę i usługi, stając się centrum administracyjnym, edukacyjnym i kulturalnym prowincji. Miasto zorganizowało wiele imprez i inicjatyw, takich jak Festiwal Filmu, Festiwal Teatru, Festiwal Jazzu czy Festiwal Literatury.
W XXI wieku Huesca kontynuuje swoją drogę ku przyszłości, z szacunkiem dla swojej historii i tradycji. Miasto stawia na rozwój zrównoważony i innowacyjny, dbając o środowisko i jakość życia. Miasto promuje również swoją tożsamość aragońską i europejską, zachowując jednocześnie swoją różnorodność i tolerancję.
